การปลูกทุเรียนให้ประสบความสำเร็จต้องอาศัยการดูแลและการจัดการที่เหมาะสมในทุกขั้นตอน ตั้งแต่การตั้งต้นเลือกพื้นที่ปลูก ควรมองหาพื้นที่ที่มีดินร่วนซุย ระบายน้ำได้ดี และมีความเป็นกรด-ด่างในระดับที่เหมาะสมสำหรับการเจริญเติบโตของทุเรียน การเลือกพันธุ์ที่เข้ากับสภาพภูมิอากาศและดินในพื้นที่ก็สำคัญไม่แพ้กัน หลังจากปลูกแล้ว ต้องมีการดูแลเรื่องการให้น้ำอย่างเพียงพอ โดยเฉพาะในช่วงแห้งแล้ง และยังต้องคอยสังเกตศัตรูพืชและโรคต่างๆ อย่างสม่ำเสมอเพื่อควบคุมปัญหาไม่ให้ลุกลาม นอกจากนี้ การใส่ปุ๋ยด้วยสูตรที่เหมาะสมในแต่ละช่วงการเติบโตของต้นจะช่วยส่งเสริมให้ทุเรียนเจริญเติบโตอย่างเต็มที่ หากผู้ปลูกปฏิบัติอย่างถูกต้องและใส่ใจในรายละเอียดทุกส่วน โอกาสประสบความสำเร็จจะเพิ่มขึ้นอย่างแน่นอน
หลังจากหายหน้าหายตาไปสักพัก เพราะพยายามหาเวลามาเข้าร่วมอบรมเกี่ยวกับระบบน้ำในแปลงเกษตรโดยใช้พลังงานโซลาร์เซลล์ เพื่อเสริมสร้างคลังความรู้พื้นฐานของตัวผมเอง การอบรมในครั้งนี้มีผู้เข้าร่วมจากหลากหลายสถานที่ ส่วนใหญ่เป็นเจ้าของสวนทุเรียนทั้งนั้น นับว่าโชคดีที่ได้พบเพื่อนใหม่เพิ่มขึ้นบ้าง เจ้าของสวนที่มาเข้าร่วมส่วนใหญ่สามารถออกแบบระบบน้ำและจัดการดูแลแปลงของตัวเองได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งการได้เห็นมุมมองและประสบการณ์ที่เขาแชร์ก็ช่วยเปิดโลกให้ผมไม่น้อย ส่วนตัวผมยังเพิ่งเริ่มต้นปลูกทุเรียน จึงลงต้นไว้ไม่มากนักด้วยขาดทั้งแหล่งข้อมูลและความเข้าใจในเรื่องนี้ ตอนนี้จึงมีเพียง 13 ต้นเท่านั้น ระหว่างช่วงพักเบรกสั้นๆ
ผู้เข้าอบรมต่างพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับสวนของตัวเอง มีศัพท์เฉพาะที่พวกเขาใช้ในการพูดถึงเรื่องราวเกี่ยวกับทุเรียน ซึ่งทำให้ผมนั่งฟังไปแบบงงๆ อยู่บ้าง ประหนึ่งเหมือนตอนที่เราอธิบายเรื่องศัพท์เทคนิคด้านคอมพิวเตอร์หรือการทำงานของแอปพลิเคชันให้คนทั่วไปฟังแล้วเขาไม่เข้าใจ อีกกลุ่มหนึ่งพูดขึ้นมาเสียงดังพอให้ได้ยินว่า คนที่จะปลูกทุเรียนต้องมี “เงิน เวลา แหล่ง และความรู้” ผมได้ยินแล้วก็อดคิดตามไม่ได้ว่าคำพูดนี้ถูกต้องทุกอย่าง เงินต้องเอาไว้ซื้อยา ปุ๋ย และติดตั้งระบบน้ำ เวลาไว้ดูแลปรับปรุงสวน แถมต้องหมั่นศึกษาหาความรู้อยู่ตลอดเวลา ถ้าใครคิดจะปลูกจริงๆ ต้องมีความตั้งใจและเอาใจใส่ให้มาก เพราะการปลูกต้นอย่างเดียวไม่ทำให้สวนสำเร็จ ยังต้องแก้ปัญหาที่อาจเกิดขึ้นอีกด้วย
เมื่อกลับมาสำรวจสวนทุเรียนของตัวเอง ผมยังข้องใจกับปัญหาว่าทำไมต้นทุเรียนของผมดูไม่งาม ยอดใหม่แตกออกมากลับไม่สม่ำเสมอกัน และบางส่วนแห้งเฉายิ่งกว่าเดิม ผมจึงตัดสินใจปรึกษาผู้รู้ ซึ่งเขาชี้แจงว่าปัญหาอาจมาจาก 2 สาเหตุใหญ่ คือ 1. ระบบรากมีปัญหา อันเป็นผลจากโรคเชื้อราต่างๆ พร้อมแนะนำให้ใช้ไตรโครโดรมาผสมแล้วลดบริเวณโคนต้น พร้อมฉีดพ่นที่ใบทุกสัปดาห์เพื่อดูผลเบื้องต้น 2. ปัญหาอื่น เช่น เชื้อแบคทีเรียที่เล่นงานระบบใบ วิธีแก้คือทดลองใช้แนวทางแรกดูก่อน การปลูกให้รอดยังไม่ใช่คำตอบสุดท้าย เพราะถ้าจะให้ต้นทุเรียนงดงามสมบูรณ์ ต้องพร้อมเผชิญกับปัญหาต่างๆ โดยเฉพาะเรื่องโรค ถือเป็นบทพิสูจน์ถึงความยากของการปลูกทุเรียน จึงไม่น่าแปลกใจว่าทำไมทุเรียนถึงมีราคาสูง สมชื่อ “ราชาแห่งผลไม้” อย่างแท้จริง
